Tar chun bheith i do shaoránach Éireannach trí eadóirsiú
Sa Roinn Seo
Réamhrá
Incháilitheacht
Aosaigh
Mionaoisigh (leanaí)
Iarratais atá bunaithe ar ghinealach Éireannach nó ar chaidreamh le hÉirinn
Iarratas ó aosach bunaithe ar chónaí do náisiúnaigh nach den Aontas Eorpach/Limistéar Eorpach Eacnamaíoch ná den Eilvéis iad
Iarratas ó aosach bunaithe ar chónaí do náisiúnaigh den Ríocht Aontaithe, den Aontas Eorpach/Limistéar Eorpach Eacnamaíoch nó den Eilvéis
Iarratas ó aosach bunaithe ar bheith pósta nó i bpáirtnéireacht shibhialta le saoránach Éireannach
Dídeanaithe
Foirmeacha
Táillí
Próiseáil
Pas Éireannach
Réamhrá
Níl san fhaisnéis atá ar an leathanach seo ach treoir. Léigh Achtanna Náisiúntachta agus Saoránachta Éireann le haghaidh tuairisc iomlán ar an tsaoránacht trí eadóirsiú.
Féadfaidh sé go mbeidh tú incháilithe chun saoránacht Éireann a iarraidh trí eadóirsiú má tá cónaí ort sa Stát, nó má tá cónaí ort ar oileán na hÉireann, agus go bhfuil tú pósta le saoránach Éireannach. Féadfaidh sé, freisin, go mbeidh tú incháilithe chun saoránacht Éireann a iarraidh más de bhunadh Éireannach thú nó má tá caidreamh agat le hÉirinn* nó má bhí cónaí ort lasmuigh den Stát i seirbhís phoiblí na hÉireann nó má dearbhaíodh tú a bheith i do dhídeanaí nó gan stát, mar a mhínítear le dlí.
Má dhéantar d’iarratas a fhormheas, tabharfar cuireadh duit freastal ar shearmanas saoránachta, mar a bhfaighidh tú Deimhniú Eadóirseachta agus mar a ndéanfaidh tú dearbhú dílseachta don náisiún agus tairiseachta don Stát.
Incháilitheacht
Aosaigh
Critéir chun iarratas a dhéanamh mar aosach:
Foirm iarratais
Faigh naisc, le do thoil, chuig iarratais pháipéir ar eadóirsiú thíos
Foirm 8 – Íoslódáil Foirm 8
Foirm 9 – Íoslódáil Foirm 9
Foirm 10 – Íoslódáil Foirm 10
Foirm 11 – Íoslódáil Foirm 11
Mionaoisigh (leanaí)
Míniú
Is mionaoiseach (leanbh) duine atá faoi bhun 18 mbliana d’aois agus nach bhfuil pósta tráth an iarratais. Ní féidir le leanbh an t-iarratas a dhéanamh leo féin. Ní foláir dá dtuismitheoir, dá gcaomhnóir dlíthiúil nó do dhuine a bheidh ag gníomhú thar ceann an linbh ‘in loco parentis’ an t-iarratas a dhéanamh.
Is iad seo a leanas na cineálacha éagsúla iarratais is féidir a chur isteach:
Faisnéis thábhachtach eile
Ní foláir do leanaí nach den Aontas Eorpach/Limistéar Eorpach Eacnamaíoch ná den Eilvéis iad agus atá 16 bliana d’aois nó os a chionn clárú leis an Oifig Clárúcháin Réigiúnach Áitiúil de Bhiúró Náisiúnta Inimirce an Gharda Síochána (lasmuigh de Chathair nó de Chontae Bhaile Átha Cliath) nó le hOifig Clárúcháin Inimirce Sheachadadh Seirbhíse Inimirce ar Ché an Bhúrcaigh (i gCathair nó i gContae Bhaile Átha Cliath) agus a gclárúchán a choinneáil cothrom le dáta.
Iarratais atá bunaithe ar ghinealach Éireannach nó ar chaidreamh le hÉirinn
Le hAlt 16 d’Acht Náisiúntachta agus Saoránachta Éireann, 1956, arna leasú, tugtar lánrogha don Aire na coinníollacha reachtúla a tharscaoileadh in imthosca áirithe, lena n-áirítear i gcás inar de bhunadh Éireannach an t-iarratasóir nó ina bhfuil caidreamh acu le hÉirinn (arna mhíniú mar ghaol fola, cleamhnais nó uchtála a bheith ag an iarratasóir le duine is saoránach Éireannach nó atá i dteideal bheith ina saoránach Éireannach). Ní ceart glacadh leis, díreach toisc go ndéantar socrú leis an Acht maidir le rogha a bhreith, go bhfuil sé de bheartas déanamh amhlaidh ar bhonn bunaidh Éireannaigh nó caidrimh le hÉirinn agus ar an mbonn sin amháin. Is féidir Faisnéis Fhóinteach a fháil anseo i ndáil le rogha an Aire i gcásanna bunaidh Éireannaigh nó caidrimh le hÉirinn.
Iarratas ó aosach bunaithe ar chónaí do náisiúnaigh nach den Aontas Eorpach/Limistéar Eorpach Eacnamaíoch ná den Eilvéis iad
Chun saoránacht a iarradih trí eadóirsiú bunaithe ar chónaí, ní foláir duit a chruthú:
Ní foláir duit a thaispeáint go bhfuil go leor cónaitheacht ináirithe sa Stát carntha agat le go ndéanfaí saoránacht a dheonú duit, go sonrach:
Ní féidir cineálacha áirithe stampaí ceada a áireamh agus do chónaitheacht ináirithe á suimiú.
Cliceáil anseo chun stampaí ceada inimirce a sheiceáil.
Doiciméid atá le cur mar chruthúnas ar chónaitheacht
Cliceáil anseo chun féachaint ar na doiciméid atá le cur mar chruthúnas ar chónaitheacht.
Doiciméid a choinneáil
Ní chuirfimid aon doiciméid ar ais chugat a chuirfidh tú isteach i dteannta d’iarratais. Coinnímid iad chun sláine do chomhaid a chaomhnú. Má chuireann tú doiciméad bunaidh isteach, déan cóip de le haghaidh do chuid taifead féin ar dtús.
Agus d’fhoirm iarratais á cur isteach agat ní foláir duit asphrionta den áireamhán ina dtaispeántar do chónaí ináirithe pearsanta a chur isteach léi.
Cónaitheacht ináirithe agus clárúchán
Déan deimhin de go gcoinneoidh tú do chlárúchán inimirce cothrom le dáta (gan aon bhearnaí) le linn do chónaitheachta. Mura ndéanann tú amhlaidh, d’fhéadfaí d’iarratas ar shaoránacht a mheas a bheith neamh-incháilithe.
D’fhéadfadh sé go gciallódh bearnaí ama idir stampaí nó ceadanna go raibh tú sa Stát go neamhdhleathach.
Iarratas ó aosach bunaithe ar chónaí do náisiúnaigh den Ríocht Aontaithe, den Aontas Eorpach/Limistéar Eorpach Eacnamaíoch nó den Eilvéis
Chun saoránachta iarraidh trí eadóirsiú bunaithe ar chónaí, ní foláir duit a chruthú go raibh cónaí ort sa Stát ar feadh 5 bliana ar a laghad (1825 nó 1826 lá) as na 9 mbliana deireanacha.
Áirítear anseo cónaí leanúnach bliana amháin (365 nó 366 lá) díreach roimh an dáta a ndéanann tú iarratas. Ní gá do náisiúnaigh den RA, den AE/LEE nó den Eilvéis úsáid a bhaint as an áireamhán cónaitheachta.
Ní foláir duit trí dhoiciméad éagsúla a chur chugainn i leith gach bliana a maíonn tú ina leith go raibh cónaí ort anseo lena n-úsáid mar chruthúnas ar chónaitheacht. Is ceart duit fótachóipeanna de gach doiciméad a chur isteach agus a chinntiú go dtaispeántar d’ainm agus do sheoladh i ngach doiciméad.
In imthosca áirithe, féadfaidh sé go lorgóimid doiciméid bhreise nó faisnéis bhreise uait chun do chónaitheacht thar thréimhsí áirithe ama a chruthú.
Doiciméid atá le cur mar chruthúnas ar chónaitheacht
Cliceáil anseo chun féachaint ar na doiciméid atá le cur mar chruthúnas ar chónaitheacht.
Doiciméid a choinneáil
Ní chuirfimid aon doiciméid ar ais chugat a chuirfidh tú isteach i dteannta d’iarratais. Coinnímid iad chun sláine do chomhaid a chaomhnú. Má chuireann tú doiciméad bunaidh isteach, déan cóip de le haghaidh do chuid taifead féin ar dtús.
Iarratas ó aosach bunaithe ar bheith pósta nó i bpáirtnéireacht shibhialta le saoránach Éireannach
Is féidir leat saoránacht a iarraidh trí eadóirsiú bunaithe ar tú a bheith pósta nó i do pháirtnéir sibhialta le saoránach Éireannach. Chun iarratas a dhéanamh, ní foláir duit na ceanglais incháilitheachta agus eile atá liostaithe thíos a chomhlíonadh.
Is ceart do náisiúnaigh nach den AE/LEE ná den Eilvéis iad úsáid a bhaint as an áireamhán cónaitheachta eadóirseachta. Ar an áireamhán taifead na dátaí i leith gach tréimhse de thréimhsí na gceadanna a deonaíodh.
Ní foláir do gach iarratasóir, freisin, trí dhoiciméad éagsúla a chur chugainn i leith gach bliana a maíonn tú ina leith go raibh cónaí ort anseo lena n-úsáid mar chruthúnas ar chónaitheacht. Is ceart duit fótachóipeanna de gach doiciméad a chur isteach agus a chinntiú go dtaispeántar an dáta, d’ainm agus do sheoladh i ngach doiciméad. De bhreis air sin, ní foláir duit trí chruthúnas ar chónaitheacht sna 3 mhí roimh dháta an iarratais a chur isteach i leith an iarratasóra agus an chéile/an pháirtnéara shibhialta araon, agus ní foláir an dáta, d’ainm agus ainm do chéile/do pháirtnéara shibhialta agus bhur seoladh a thaispeáint i ngach doiciméad.
In imthosca áirithe, féadfaidh sé go lorgóimid doiciméid bhreise nó faisnéis bhreise uait chun do chónaitheacht thar thréimhsí áirithe ama a chruthú.
Doiciméid
Léigh an liosta iomlán de dhoiciméid riachtanacha ar an bhfoirm iarratais (Foirm 8). Ní foláir duit, freisin, aistriúcháin dheimhnithe ar na doiciméid sin a chur isteach mura bhfuil siad i nGaeilge nó i mBéarla.
Páirtnéireachtaí sibhialta a cláraíodh lasmuigh den Stát a aithint
Is ceart duit a sheiceáil, sula ndéanfaidh tú saoránacht a iarraidh, an féidir le Stát na hÉireann do pháirtnéireacht shibhialta a aithint. Cinntear le hOrduithe Páirtnéireachta Sibhialta cé na páirtnéireachtaí sibhialta coigríche a aithnítear. Eisítear na horduithe sin go tréimhsiúil.
Doiciméid atá le cur mar chruthúnas ar chónaí
Cliceáil anseo chun féachaint ar na doiciméid atá le cur mar chruthúnas ar chónaitheacht.
Doiciméid atá le cur mar chruthúnas ar chónaí
Ní chuirfimid aon doiciméid ar ais chugat a chuirfidh tú isteach i dteannta d’iarratais. Coinnímid iad chun sláine do chomhaid a chaomhnú. Má chuireann tú doiciméad bunaidh isteach, déan cóip de le haghaidh do chuid taifead féin ar dtús.
Dídeanaithe
Féadfaidh sé go mbeidh tú incháilithe chun saoránacht Éireann a iarraidh má dearbhaíodh tú a bheith i do dhídeanaí. Is ceart duit cóip de do litir inar deonaíodh do stádas Dídeanaí sa Stát a chur isteach. A iarratasóirí ar Eadóirseacht ar dídeanaithe sibh, tugaigí an méid seo a leanas do bhur n-aire, le bhur dtoil:
Déan deimhin de go gcoinneoidh tú do chlárúchán inimirce cothrom le dáta (gan aon bhearnaí) le linn do chónaitheachta.
Ní foláir duit, freisin, 3 dhoiciméad éagsúla a chur chugainn i leith gach bliana a maíonn tú ina leith go raibh cónaí ort anseo lena n-úsáid mar chruthúnas ar chónaitheacht. Is ceart duit fótachóipeanna de gach doiciméad a chur isteach agus a chinntiú go dtaispeántar d’ainm agus do sheoladh i ngach doiciméad.
In imthosca áirithe, féadfaidh sé go lorgóimid doiciméid bhreise nó faisnéis bhreise uait chun do chónaí thar thréimhsí áirithe ama a chruthú.
Tabhair do d’aire: Má bhí cead agat cónaí sa Stát ach gur chaith tú tréimhsí fada ama lasmuigh den Stát, ní foláir duit a oiread faisnéise mionsonraithe agus is féidir a chur ar fáil mar thaca le d’iarratas. Ó thráth go chéile féadfaidh sé go mbeidh faisnéis bhreise ag teastáil.
Doiciméid atá le cur mar chruthúnas ar chónaitheacht
Cliceáil anseo chun féachaint ar na doiciméid atá le cur mar chruthúnas ar chónaitheacht.
Doiciméid a choinneáil
Ní chuirfimid aon doiciméid ar ais chugat a chuirfidh tú isteach i dteannta d’iarratais. Coinnímid iad chun sláine do chomhaid a chaomhnú. Má chuireann tú doiciméad bunaidh isteach, déan cóip de le haghaidh do chuid taifead féin ar dtús.
Foirmeacha
Faigh an fhoirm iarratais atá ag teastáil uait agus déan í a íoslódáil agus a chomhlánú chun iarratas a dhéanamh. Bain úsáid as an leagan is déanaí den fhoirm. Má chomhlánaíonn tú seanfhoirm, cuirfear ar ais chugat í agus beidh ort tosú arís. Tá treoir agus seicliosta i ngach foirm chun cuidiú leat.
Foirm 8 – Iarratas ó dhuine lán-aoise, lena n-áirítear ‘aosach óg’
Céile nó Páirtnéir Sibhialta saoránaigh Éireannaigh, Dídeanaí, Aosaigh ag a bhfuil Caidreamh le hÉirinn agus ar Duine Lán-aoise nó Aosach Óg Lán-aoise atá sa Chéile nó sa Pháirtnéir Sibhialta.
Foirm 9 – Iarratas ó thuismitheoir eadóirsithe Éireannach ag gníomhú dóibh thar ceann mionaoisigh
Tuismitheoir, caomhnóir dlíthiúil, an linbh.
Foirm 10 – Iarratas thar ceann mionaoisigh de bhunadh Éireannach nó ag a bhfuil caidreamh le hÉirinn
Tuismitheoir nó caomhnóir dlíthiúil an linbh nó duine atá ag gníomhú in loco parentis.
Foirm 11 – Iarratas thar ceann mionaoisigh a rugadh sa Stát ón 1ú Eanáir 2005 agus nach raibh teideal acu chun saoránacht Éireann tráth a mbreithe
Tuismitheoir nó caomhnóir dlíthiúil an linbh nó duine atá ag gníomhú in loco parentis.
Finné agus síniú
Ná sínigh an fhoirm go dtí go mbeidh sí comhlán agus go mbeidh tú in éindí le duine éigin ar féidir leo gníomhú mar fhinné. Tá treoracha faoi cé ar féidir leo bheith ina bhfinné ar an bhfoirm. Tar éis don fhoirm a bheith sínithe agus fianaithe go cuí, cuir ar ais chugainn í, mar aon le haon doiciméid tacaíochta nó faisnéis eile.
Déan deimhin de go léann tú gach treoir go cúramach. Má chuireann tú iarratas atá mícheart isteach nó nach bhfuil comhlánaithe go hiomlán, cuirfear gach rud ar ais chugat agus féadfaidh sé go mbeidh ort tosú arís.
Tabhair do d’aire: Cinntigh, le do thoil, go mbeidh an dá ghrianghraf pas dhaite a chuirfear isteach le hiarratas ar eadóirseacht sínithe agus dátaithe ar an gcúl ag an bhfinné a shíníonn an dearbhú reachtúil chun a dheimhniú gur grianghraif díot atá iontu, de réir na dtreoirlínte maidir le hiarratas ar eadóirseacht a chomhlánú.
Tabhair do d’aire: Cinntigh, le do thoil, go mbainfear úsáid as clúdaigh oiriúnacha agus iarratais agus doiciméid á gcur isteach chuig an Rannán Saoránachta, Seachadadh Seirbhíse Inimirce (SSI), mar go bhfuil ag méadú ar an líon cásanna ina mbíonn ítimí ag titim amach as an bpost a chuirtear chuig an Rannán Saoránachta.
Táillí
Táille iarratais
Tá táille €175 i bhfeidhm ar gach iarratas. Níl aon eisceachtaí ann agus ní dhéanfar táillí a tharscaoileadh. Ní féidir linn glacadh ach le dréacht bainc mar íocaíocht. Ní foláir an dréacht bainc a bheith:
Ní féidir linn glacadh le seiceanna pearsanta, le horduithe poist ná le hairgead tirim. Ní féidir táillí a aisíoc, fiú má dhiúltaítear d’iarratas.
Táille dheimhniúcháin
Má dhéantar d’iarratas a fhormheas, ní foláir duit táille dheimhniúcháin a íoc chun do Dheimhniú Eadóirseachta a fháil:
Ní féidir linn glacadh ach le dréachtaí bainc arna dtarraingt ar bhanc Éireannach mar íocaíocht. Déan an dréacht iníoctha leis an Ard-Rúnaí, An Roinn Dlí agus Cirt. Ní foláir do gach iarratasóir (ach amháin mar atá taispeáinte) táillí a íoc. Níl aon eisceachtaí ann agus ní féidir táillí a tharscaoileadh ná a aisíoc.
Próiseáil
I gcoitinne, glacann sé 12 mhí chun iarratas díreach neamhchasta a phróiseáil ón dáta a bhfaightear é go dtí an dáta ar a ndéantar cinneadh. Is féidir go mbeidh difríochtaí sna hagaí próiseála, ag brath ar imthosca. Is féidir leat d’iarratas a tharraingt siar tráth ar bith, ach ní aisíocfar an táille leat.
Seiceálacha
Nuair a gheobhaimid d’iarratas, seiceálfaimid:
Má tá aon doiciméid ar iarraidh, féadfaidh sé go dtabharfar suas le 28 lá duit chun iad a chur ar fáil. Má theipeann ort déanamh amhlaidh, féadfaidh sé go measfar d’iarratas a bheith neamh-incháilithe nó go ndiúltófar é.
Aighneacht
Nuair a bheidh an phróiseáil curtha i gcrích, ullmhóimid aighneacht ar d’iarratas a bheidh le breithniú ag an Aire Dlí agus Cirt. Níl aon ráthaíocht ann go n-éireoidh le d’iarratas, fiú má chomhlíonann tú na coinníollacha go léir a cheanglaítear le dlí. Tá lánrogha ag an Aire i leith deonú saoránachta.
Iarratais arna ndiúltú
Cuirfimid breith an Aire in iúl duit, maille leis na cúiseanna ar diúltaíodh d’iarratas. Níl aon phróiseas achomhairc ann agus ní aisíocfar aon táillí leat.
Is féidir leat athiarratas a dhéanamh ar shaoránacht trí eadóirsiú tráth ar bith. Agus tú á dhéanamh sin, is ceart duit aird ar leith a thabhairt ar na cúiseanna ar diúltaíodh an t-iarratas roimhe sin uait.
Iarratais fhormheasta (Mionaoisigh)
Iarratasóirí a n-éiríonn leo agus ar leanaí (mionaoisigh) iad, ní fhreastalaíonn siad ar shearmanas saoránachta. Gheobhaidh siad a nDeimhniú Eadóirseachta leis an bpost.
Iarratais fhormheasta ó aosaigh
Cuirfimid litir chugat ina gcuirfear an togra ón Aire in iúl duit maidir le Deimhniú Eadóirseachta a dheonú duit faoi réir an próiseas eadóirseachta a chur i gcrích.
An searmanas saoránachta
Chun teacht chun bheith i do shaoránach, ní foláir duit freastal ar shearmanas saoránachta agus dearbhú a dhéanamh go mbeidh tú dílis don náisiún agus tairiseach don Stát. Tabharfar do Dheimhniú Eadóirseachta duit ag an searmanas. Chun d’iarratas ar shaoránacht a chur i gcrích agus chun ullmhú don searmanas, ní foláir duit:
Reáchtáiltear lá searmanas Saoránachta go tréimhsiúil tríd an mbliain. Ná téigh i dteagmháil linn maidir le cuirí chuig searmanais, le do thoil, mar nach bhfuilimid in ann cuirí a dheimhniú. Gheobhaidh tú cuireadh chuig do shearmanas leis an bpost sula mbeidh sé sceidealta bheith ann.
Pas Éireannach
Tar éis duit teacht chun bheith i do shaoránach Éireannach, is féidir leat pas a iarraidh tríd an Roinn Gnóthaí Eachtracha.
Rinneadh an leathanach seo a uasdátú go deireanach ar an 13 Bealtaine, 2024